Resultado da busca por tag

Boletim COP30 Guarani

Mburuvicha Ñemoñe’ëguasu Mburuvicha oiporávo ikatu haguã oporohenói táva okáragua ikatu haguã ombohovái ára jerere ombohasa ava avei africanas ñe’ëre. Rehendu ñeporãndupy reikuaavéta

Anielle Franco, Mburuvicha’i Tetãgua Igualdade Racial rehegua, Aty osë Aty Tuichaitéva Ava Rehegua Circulo dos Povos, omoakãva mburuvicha COP30gua, upéicha opaichagua yvypóra ikatúta oïme upépe.

COP 30, ko’ãngagua Brasil omoakãva ohaipyre kuatiañe’ërepe omombe’u avei omombareteve jopoi omobohovaikuaa árapytu vaíre ne’ë arandúre mba’épa ojejapokuaa omboguata porãve opavavë rendápe yvy ape árigua. Brasil ojapose puxirão oñondivepa tetã ombohovaikuaarã opaichagua tembiapo. Reikuaaseverõ rehendu ojeporandúpe.

Jasypateïme, COP30 mbo’yve, oikóta Belém do Parápe, oñembyatýta umi Mburuvicha’i kuéra avei ohepyme’ëva árapytugua oñemoñe’ëguasúta upéicha oñemongetapopy mbohysýi arã. Reikuaaseverõ rehendu ojeporandúpe.

Mba’aporã Apopyrã brasileiro Kuntari Katu ombo’e ava diplomata oñomongetáva ára vai reheguare. Pe ñembo’eha rupi ombo’e 30 mburuvicha ikatu haguãicha omba’apo COP30 Belémpe, ohekombo’e arandu umi okaguigua. Ñepyrũ ñemombe’upýpe Ministério dos Povos Indígenas, Itamaraty ha Instituto Rio Branco oñepyrũta omoĩ ava arandu ñemongetape tetãguasupe, ara vai ha Amazônia rehegua. Reikuaaseverõ rehendu ko marandu’i

Kuatia jehaipyre rupi mburuvicha mboguataha COP30 pegua André Corrêa do Lago pegua ojerure pya’e reheve omombarete haguã ñemongetaguasu, ombojoja haguã ara vai yvypóra rekoháre ha ombopya’e a’e haguã ñemongetaguasu Parispe oikoakue. Opa mbae’e ñemongeta oïva, pe kuatiaguasu ojeporekáta ñemongeta reheve ikatu haguã anteve oiko ñemongetaguasu ojehutáva Belémpe, ndojeityvei haguã ka’aguy 2030 peve, Oguata porã haguã energética potĩ reheve ha jehecha porã haguã aravai rehegua. Reikuaaseverõ ehendu ko marandu’i.

Brasil oñekuave’ë ohepyme’ëta virúre umi tetã okaygua oñangarekóva ka’aguyrusúre, 20% ohupytýta umi ava kuérape; omohesakãta ñemongetápe oje’étava ñe’ë mbarete COP30pe oguereko mbareteha ikatu haguãicha omombareteve haguã fundos multilaterais ko yvy ápe jerere. Ehendu ko marandu'i ha eikuaave.

Kuatia’atã omohesakã oñemyatyrõ kuaa pirapire róga tetãgua (banco estatal) avei pirapire róga tetã’ÿva (banco privado) ohepyme’ë kuaava tembiapo ára rehegua Sul Globalpe. Kuatiare oikuaave’ëta Muruvicha tetã kuérape Aty Tuichávape. Reikuaasevërõ rehendu ñeporandupyrépe.

Aty clima rehegua, oikotáva Brasilpe, oñemombe’u mokõi mba’e porã oikohápe, mburuvicha Lula ohechuka ko’ánga ka’aguy ojeyty michïve oiko ko’ánga ka’aguy jeyty. Ehendu ko marandu’i ha reikuaavéta.

Ojetopáta tenda hérava Universidade Federal do Pará, upépe ikatúta ija 3 mil ava Brasil pegua avei ava okaygua oúta upe Atýpe. Mbruruvicha Brasil pegua oha’arõta pe aty rupive hetaite ava ypy kuérape Conferência oikotavahápe. Ehendu ko marandu’i ha reikuaave haguã.

Brasil oipota pu’akatepyre 3 mil ava kuéra COP30 pe, oguerohorýtaramo “Tekove ambuety ñangarekohára” Ko 9 agostope, Ava Ypykue Ára Tetãmbue rehe. (Dia Internacional dos Povos Indígenas). Ehendu ko marandu'i ha eikuaave.